Bazylika Archikatedralna Świętego Jakuba

Adres:

Ul. Staszica 5

10-025 Olsztyn

Kontakt:

Tel.: +48 89 527 32 80

E-mail: [email protected]

Strona internetowa: www.katedra.olsztyn.pl

Kościół Świętego Jakuba wznosi się w sercu olsztyńskiego Starego Miasta. Ukończono go na przełomie XIV i XV w. po dziesięcioleciach budowy, która rozpoczęła się wraz z założeniem Olsztyna. Jest nie tylko najstarszą budowlą sakralną w mieście, ale również unikatowym zabytkiem w skali całego regionu.

Kościół jest gotycką budowlą z 70-metrową wieżą. Świątynia była wielokrotnie niszczona w środku i przebudowywana.

Główne drzwi wejściowe do katedry przedstawiają sceny związane z życiem i działalnością apostolską Ojca Świętego Jana Pawła II . Drzwi stanowią pomnik pontyfikatu papieża Polaka.

Obecnie poszczególne części wnętrza świątyni wieńczą dwa rodzaje sklepień: nawę główną sklepienie sieciowe, natomiast dwie nawy boczne – sklepienia kryształowe.

W środku zachowało się kilka zabytków, takich jak: gotyckie tabernakulum z renesansową dekoracją malarską i gotycką kratą, późnogotycki tryptyk, marmurowa chrzcielnica z XVII w., renesansowy tryptyk św. Krzyża, barokowe rzeźby apostołów św. Andrzeja i św. Jakuba Starszego, tron arcybiskupów warmińskich, ambona z 1913 r., bogato zdobione ławy z późnego gotyku pochodzące z nieistniejącego już kościoła w Braniewie

W kaplicy przy wieży znajduje się świecznik z poroża jelenia. Legenda głosi, że w XVI w. burgrabia zamkowy urządził polowanie nad Jeziorem Długim. Spłoszony jeleń dobiegł do miasta, przemierzył kilka ulic, wbiegł do kościoła i padł martwy na środku nawy głównej. Na pamiątkę tego wydarzenia z poroża wykonano świecznik.

Przy wejściu głównym, w murze zachowane są liczne okrągłe wgłębienia, jest ich w sumie 565. Są to pozostałości zwyczaju odpalania świdrem ogniowym w Wielką Sobotę. Legenda głosi jednak, że są to dziury wiercone przez grzeszników, jako pokuta zadana w konfesjonale. Podobno każdy wiercił tym, czym grzeszył.

W latach 1898-1900 był tu organistą Feliks Nowowiejski, kompozytor "Roty".

Od 1979 r. świątynia jest miejscem corocznych Olsztyńskich Koncertów Organowych.

Od 1965 r. świątynia stała się grobowcem biskupów warmińskich. W 1973 r. nadano jej prawa konkatedry. W 1992 r. uzyskała miano archikatedry, a od 2004 r. jest bazyliką mniejszą. Do tej ostatniej godności wyniósł ją papież Jan Paweł II, który podczas pielgrzymki w 1991 r. odprawił tu mszę świętą.