Cmentarz na Pękowym Brzyku w Zakopanem

Cmentarz na Pęksowym Brzyzku znajduje się w centrum Zakopanego ul. Krupówki 1. Został założony w 1848 roku przez księdza Józefa Stolarczyka. Nazwa cmentarza pochodzi od jego fundatora Jana Pęksy. 

W 1931 roku został wpisany do rejestru zabytków i nadano mu nazwę Cmentarza Zasłużonych. Od tej czasu każdy pochówek wymagał zgody konserwatora zabytków, a na cmentarzu chowani byli już tylko i wyłącznie ludzie zasłużeni dla kultury, nauki i sztuki oraz dla Zakopanego, Tatr oraz Podhala.

Bramę wejściowa na cmentarz została wykonana z Kuźnickiego żelarza, obok której wiszą tablice napisem: "Ojczyzna to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć, tracą życie. Zakopane pamięta 1848-1944". Druga tablica ku czci kurierów tatrzańskich z lat 1939-1944.

Na cmentarzu znajduje się ok 500 grobów znaczna część to wspaniałe dzieła sztuki. Kapliczki i krzyże wykonane w drewnie, metalu, kamieniu, malowane na szkle, często zdobione są motywami podhalańskimi. Wiele nagrobków wykonali wybitni zakopiańscy artyści jak np. Władysław Hasior, Antoni Kenar, Antoni Rząsa czy Karol Gąsienica - Szostak. 

Na Pęksowym Brzyzku pochowani są m.in. Kornel Makuszyński, Stanisław Witkiewicz, Kazimierz Przerwa - Tetmajer, Władysław Orkan, Jan Długosz, Karol Stryjeński, Władysław Hasior, Tytus Chałubiński, Stanisław Marusarz wraz żoną, Antoni Kenar, a także Stanisław Marusarz, Helena Marusarzówna, Bronisław Czech i Jan Krzeptowski Sabała, Władysław Orkan, Karol Stryjeński, ks. Józefa Stolarczyka oraz wielu innych.

Obok cmentarza znajduje się Stary Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej oraz murowana kaplica śś. Świerada i Benedykta z około 1810 roku będąca najstarszą budowlą sakralną Zakopanego.

Adres:

Krupówki 1a

34-500 Zakopane

Kontakt:

Tel.: +48 18 201 24 41