Obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce

Obecnie na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO znajduje się 17 obiektów z
Polski. Są nimi:

Zamek Krzyżacki w Malborku – został wpisany na listę w 1997 roku. To największy z
średniowiecznych zamków, które zachowały się w Europie. Położony
jest nad rzeką Nogat w Malborku, a wzniesiony został w XIII wieku.
Zamek był siedzibą wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego i władz
Prus Zakonnych, a następnie rezydencją królów Polski. Na
przestrzeni wieków ulegał dewastacji, odbudową a także renowacją.
Na tą twierdze składają się trzy części: Zamek Wysoki –
czworoboczny z dziedzińcem otoczonym krużgankiem, Zamek Średni –
trójboczny z dziedzińcem otwartym ku zamkowi Wysokiemu oraz Zamek
Niski (Przedzamcze) z zabudowaniami gospodarczymi.

Średniowieczny zespół miejski Torunia – został wpisany na listę w 1997 roku. Stanowi on
najstarszą część miasta wytyczoną przez zakon krzyżacki w XIII
w. Zbudowano tam najpierw zamek mający pełnić funkcję bazy,
później miasto zaczęło odgrywać istotną rolę w handlu, przez
to było ciągle rozbudowywane. Pierwsze kamienice zbudowano w tym
samym wieku, w kolejnych latach w mieście zachodziły ciągłe
zmiany dzięki czemu mogło się rozwijać. Do zespołu należy:
Stare Miasto Toruń, Nowe Miasto oraz zamek krzyżacki. A w nich takie
zabytki jak: Rynek z Ratuszem Staromiejskim, Dwór Artusa, Kamienice
mieszczańskie z XIII-XVIII w., Dom Kopernika, mury miejskie, baszty,
kościoły a także bramy.

Puszcza Białowieska – została wpisana na listę w 1979 roku. Jest to kompleks leśny położny na
granicy dwóch państw: Polski oraz Białorusi. To właśnie tam
znajduje się największa na świecie wolnościowa populacja żubra
oraz ostatni w Europie fragment lasu pierwotnego. Znajduje się ona w
dorzeczu rzek – Narewka oraz Leśna, w naszym kraju zlokalizowana
jest w województwie podlaskim i stanowi najbardziej naturalne
miejsce w Polsce, gdzie działalność człowieka została
ograniczona do minimum. Jest ona przez to ostoją dla wielu gatunków
zwierząt, a także roślin, które są unikatowe i występują tylko
tam.

Stare Miasto w Warszawie – zostało wpisane na listę w 1980 roku. To najstarsza część
Warszawy pełna zabytkowej architektury z XVII I XVIII wieku o
średniowiecznym układzie zabudowy z murami obronnymi z XIV-XVI
wieku. Podczas powstania warszawskiego w 1944 roku zostało
zniszczone 90% miasta, które pieczołowicie odbudowano z dbałością
o najmniejsze szczegóły. Przeprowadzono bardzo dokładne badania
historyczne oraz konserwatorskie, dotyczące odbudowy i wyglądu. Na
Stare Miasto w Warszawie składa się przede wszystkim Plac Zamkowy z Zamkiem
Królewskim i Kolumną Zygmunta, Kościół św. Jana, kanonia, mury
miejskie oraz kamienice.

Park Mużakowski – został wpisany na listę w 2004 roku. To park krajobrazowy leżący na
granicy dwóch państw: Polski i Niemiec. W naszym kraju
zlokalizowany jest w województwie lubuskim, po obu stronach rzeki
Nysy Łużyckiej – będącej granicą polsko-niemiecką. To
największy park w stylu angielskim na terenie Polski. Jego
pomysłodawcą był książę Hermann von Pückler-Muskau, to na jego
odziedziczonej po zmarłym ojcu posiadłości zbudowano przypałacowy
park w stylu angielskim. Na terenie parku znajduje się Nowy Zamek,
czyli główna rezydencja znajdująca się po stronie niemieckiej,
Most Podwójny i Most Angielski, Wiadukt, Most Królewski, Mos
Księżycy, a także Most nad Wąwozem.

Hala Stulecia we Wrocławiu -została wpisana na listę w 1962 roku, a także w 1977 wraz z
zespołem obejmującym również Pawilon Czterech Kopuł, Pergolę i
Iglicę. To hala widowiskowo-sportowa zlokalizowana we Wrocławiu w
Parku Szczytnickim. Stanowiła ona przełom oraz punkt odniesienia w
dalszym rozwoju budownictwa w dziedzinie dużych konstrukcji
zbrojonych, m.in. dzięki wykorzystaniu żelazobetonu. Powstała w
latach 1911-1913 na planie koła z czterema absydami,
odzwierciedlając styl ekspresjonistyczny. Jej powstanie miało na
celu uczczenie setnej rocznicy „Bitwy Narodów” pod
Lipskiem.

Stare Miasto w Zamościu – zostało wpisane na listę w 1992 roku. Miasto założono w XVI wieku
z inicjatywy Jana Zamoyskiego na skrzyżowaniu dwóch ważnych
szlaków handlowych. Plan miasta nawiązuje do włoskich miejscowości
powstałych w tamtych czasach cechujących się niezwykłą estetyką.
Zachowało się ono w prawie niezmienionej formie do dnia
dzisiejszego. Zarówno Stare Miasto Zamość, jak i szachownicowy układ ulic,
fortyfikacje, a także inne zabudowy.

Auschwitz-Birkenau. Niemiecki Nazistowski Obóz Koncentracyjny i Zagłady – został wpisany na
listę w 1979 roku. Utworzony został w 1940 roku na terenie
ówcześnie okupowanego Oświęcimia. Miejsce to na całym świecie
kojarzone jest z ludobójstwem, Holokaustem, nazizmem i terrorem.
Niemcy zgładzili tutaj ponad milion ludzi, przede wszystkim byli to
Żydzi, ale także Polacy, czy Romowie. Założono w tym miejscu
Państwowe Muzeum, w którym można zobaczyć zachowane komory
gazowe, baraki więzienne, bocznice kolejowe, fotografie, dokumenty,
czy rzeczy odebrane uwięzionym.

Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce zostały wpisane na listę w 1978 roku jako jeden z
pierwszych 12 obiektów. W 2013 roku dodano do niego Zabytkową
Kopalnie Soli w Bochni. To jedne z najstarszych kopali soli
kamiennej na świecie i za razem najdłużej czynne zakłady.
Wieliczka to obecnie jedna z najciekawszych miejsc w Polsce
udostępnionych do zwiedzania. Na miejscu dostępnych jest wiele
atrakcji, jest nią m.in. ogromna kaplica Św. Kingi, która
przyczyniła się do powstania kopalni. Ponadto odbywa się tu wiele
koncertów oraz wystaw. Zabytkową Kopalnie Soli w Bochni również
można zwiedzać, znajduje się tam niezwykła Podziemna Ekspozycja
Multimedialna.

Stare miasto w Krakowie – zostało wpisane na listę w 1978 roku jako jeden z pierwszych 12
obiektów. Wpis obejmuje Stare Miasto Kraków, Wzgórze Wawelskie oraz
dzielnicę Kazimierz i Stradom. Na Starówkę składa się Rynek
Główny – jeden z największych i najpiękniejszych placów
centralnych w całej Europie, Kościół Mariacki z ołtarzem Wita
Stwosza, Sukiennice oraz wieża ratuszowa, jak również 331
zabytkowych kamienic i 2 miliony ruchomych dzieł sztuki. Doceniono w
nim również Uniwersytet Jagielloński, a także ulicę Floriańską
z domem Jana Matejki. Z Krakowem wiąże się ogrom polskiej
historii, przez długi czas pełnił funkcję stolicy, był również
siedzibą polskich władców. Dla Polaków Kraków to symbol
tradycji, a także kultury.

Kalwaria Zebrzydowska. Manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park
pielgrzymkowy – została wpisana na listę w 1999 roku. To drugie
miejsce po Jasnej Górze, do którego odbywają się pielgrzymki w
Polsce. Zespół ten swoim położeniem i rozmieszczeniem ma za
zadanie odwzorować topografię Jerozolimy. A należy do niego
bazylika Matki Boskiej Angielskiej, klasztor bernardynów oraz zespół
42 kapliczek i kościołów kalwaryjskich położonych między górami
żar oraz Lanckorona. Najcenniejszym zabytkiem jest wizerunek Matki
Bożej Kalwaryjskiej, który można znaleźć w Kaplicy
Zebrzydowskich. To miejsce słynie najbardziej z odbywających się
tutaj inscenizacji Golgoty w okresie Wielkiego Tygodnia.

Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy – zostały wpisane na listę w 2001 roku. Zbudowano je
w latach 50. XVII wieku w ramach układu kończącego wojnę
trzydziestoletnią. Oba charakteryzują się niezwykłą historią
budowy, konstrukcją szachulcową oraz wnętrzem wykończonym
imponującymi polichromiami. Na zewnątrz wyglądają niepozornie,
lecz w środku to przestrzenne, ogromne kilkukondygnacyjne wnętrza.
Najczęściej są one odwiedzane, gdy odbywają się w nich słynne
koncerty organowe. Obecnie to największe drewniane budowle pełniące
funkcje religijne w Europie.

Drewniane Kościoły Południowej Małopolski – Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Murowana,
Sękowa – zostały wpisane na listę w 2003 roku. To bardzo cenne
pod względem historycznym oraz architektonicznym kościoły
prezentujące niekiedy całkiem różne style – renesansowy, barokowy
oraz gotycki. Zlokalizowane są na terenie historycznej małopolski i
wchodzą w skład szlaku architektury drewnianej biegnącego przez
trzy województwa, w tym przez małopolskie, ale także podkarpackie
oraz śląskie. Najstarsze z nich pochodzą nawet z XIV wieku i
zachowały się w dobrym stanie do dnia dzisiejszego. To jedne z
najstarszych kościołów w Europie zaraz po norweskich kościołach
klepkowych.

Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach – został wpisany na listę w 2017 roku. To grupa
zabytków, w której skład wchodzi 28 obiektów zlokalizowanych
głównie w Tarnowskich Górach, ale także w części Bytomia i
Gminie Zbrosławice. Należą do nich m.in. podziemne wyrobiska,
szyby, roznosy sztolni, Stacja wodociągowa Staszic, Sztolnia Głęboka
Fryderyk, Sztolnia Boże Wspomóż, Krajobraz pogórniczy, a także
park miejski.

Krzemionkowski region prehistorycznego górnictwa krzemienia pasiastego – wpisany na
listę w 2019 roku. Zlokalizowany jest on w północno-wschodnim
skraju Gór Świętokrzyskich w Krzemionkach koło Ostrowca
Świętokrzyskiego. Teren, na którym znajdują się prahistoryczne
kopalnie krzemienia pasiastego obecnie mają status Muzeum i
Rezerwatu Archeologiczno-Przyrodniczego. Znajdujące się na tym
terenie kopalnie pochodzące z epoki neolitu i wczesnego brązu stały
się pomnikami historii. Miejsce to jest jednym z największych i
najlepiej zachowanych kopalni tego typu na świecie.

Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat – wpisane zostały na listę w 2013
roku. Łącznie wpisanych jest 16 obiektów, w tym 8 z Polski oraz 8
z Ukrainy. Są to niezwykle cenne historycznie oraz ciekawe pod
względem architektury drewniane budynki. Można wśród nich
wyróżnić cerkwie przedstawiające różne typy w architekturze:
łemkowski, bojkowski, halicki oraz huculski – ten tylko na Ukrainie.
W naszym kraju obiekty znajdują się w takich miejscowościach:
Chotyńcu, Radruży, Smolniku, Turzańsku, Kwiatoniu, Owczarach,
Powróźniku oraz Bunarach Wyżnych.

Pradawne i pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych regionach Europy – wpis został utworzony w
2007 roku i obejmuje 18 państw a w nich 94 obszary. W przeciągu tych lat był aktualizowany i zmieniany. W 2021 dodano do niego 4 obszary położone na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego w
Polsce. Są nimi: Pasmo graniczne i dolina Górnej Solinki, Połonina Wetlińska i Smerek ? Doliny potoków Tworylczyk i Hylaty, Dolina potoku Terebowiec oraz Dolina potoku Wołosatka. Są to tereny
względnie nienaruszone, na których występują europejskie lasy
bukowe strefy umiarkowanej.

W Górach
Zakopane noclegi, Białka Tatrzańska noclegi, Bukowina tatrzańska noclegi, Kościelisko noclegi, Poronin noclegi, Biały Dunajec noclegi, Szaflary noclegi, Murzasichle noclegi, Jurgów noclegi, Szczawnica noclegi, Krościenko nad Dunajcem noclegi, Czorsztyn noclegi, Niedzica noclegi, Kluszkowce noclegi, Krynica-Zdrój noclegi, Muszyna noclegi, Tylicz noclegi, Piwniczna-Zdrój noclegi, Szczyrk noclegi, Wisła noclegi, Ustroń noclegi, Brenna noclegi, Koniaków noclegi, Żywiec noclegi, Korbielów noclegi, Zawoja noclegi, Karpacz noclegi, Szklarska Poręba noclegi, Miłków noclegi, Polanica-Zdrój noclegi, Kudowa-Zdrój noclegi, Duszniki-Zdrój noclegi, Lądek-Zdrój noclegi, Kłodzko noclegi, Świeradów-Zdrój noclegi, Solina noclegi, Polańczyk noclegi, Ustrzyki Dolne noclegi, Ustrzyki Górne noclegi, Cisna noclegi, Wetlina noclegi, Święta Katarzyna noclegi, Krajno noclegi, Bodzentyn noclegi, Nowa Słupia noclegi, Chęciny noclegi, Baligród noclegi, Smerek noclegi, Komańcza noclegi, Lutowiska noclegi, Rymanów-Zdrój noclegi, Iwonicz-Zdrój noclegi, Wysowa noclegi, Maniowy noclegi, Sromowce Niżne noclegi, Sromowce Wyżne noclegi, Gliczarów Górny noclegi, Czarna Góra noclegi, Małe Ciche noclegi, Murzasichle noclegi, Ząb noclegi, Szaflary noclegi, Witów noclegi, Chochołów noclegi, Jabłonka noclegi, Lipnica Wielka noclegi, Zubrzyca Dolna noclegi, Zubrzyca Górna noclegi, Istebna noclegi, Milówka noclegi, Limanowa noclegi, Międzybrodzie Żywieckie noclegi, Zwardoń noclegi, Jaworzynka noclegi, Jastrzębie-Zdrój noclegi, Złoty Stok noclegi, Szczawno-Zdrój noclegi, Ściegny noclegi, Sosnówka noclegi, Jelenia Góra noclegi, Sucha Beskidzka noclegi, Maków Podhalański noclegi, Rabka-Zdrój noclegi, Nowy Targ noclegi, Ochotnica Górna noclegi, Mszana Dolna noclegi, Jaworki-Homole noclegi, Święty Krzyż noclegi