Tradycje świąt Bożego Narodzenia w różnych regionach Polski
Święta
Bożego Narodzenia są obchodzone w naszym kraju we wspaniały i urozmaicony
sposób. W
święta bardzo cenimy czas, który spędzamy z bliskimi.
Po
zakupieniu prezentów i produktów spożywczych, przychodzi czas na świętowanie
tych dni, które są bardzo ważne dla Polaków.
Poniżej
przedstawiamy tradycje świąt Bożego Narodzenia w różnych regionach Polski:
W
domach w całej Polsce wieczerza wigilijna zaczyna się z chwilą pojawienia się
pierwszej gwiazdki na niebie, spożywa się 12 potraw, które symbolizują liczbę
apostołów. Na Pomorzu dzieci mają osobny stolik zwany „ryczką” W
tych regionach w czasie kolacji gospodyni nie może wstawać od stołu, o
pełne talerze gości troszczy się głowa rodziny czyli ojciec.
W Polsce jedno nakrycie jest wolne dla nieoczekiwanego gościa.
Ogólnopolskie
zwyczaje celebrowane podczas świąt Bożego Narodzenia to modlitwa, dzielenie się
opłatkiem, składanie życzeń, śpiewanie kolęd oraz umieszczenie świecy
wigilijnej i siana pod obrusem, ważna jest także kolejność podawania dań.
Dawniej
na Podhalu mieszkańcy zanurzali się w wodzie z pieniędzmi, dla zwierząt szyto
ubrania, aby były zdrowe.
Na
tym obszarze młodzi kawalerowie przychodzą do swoich wybranek i rzucają na nie
bób albo zboże.
Zgodnie
z wierzeniami górale mówią, że „Jaka Wigilia, taki cały rok”, dlatego ważne
jest aby w tym czasie być pracowitym, pomocnym, uprzejmym i miłym.
Kto
obdarowuje prezentami?
Aniołek
W
Małopolsce i sąsiednich okolicach w województwie, na Podkarpaciu prezenty
wręcza Aniołek.Tradycja
wywodzi się z tradycji występującej w dawnej Galicji.
Dzieciątko
W
domach umiejscowionych na południu Polski swoich miłośników ma Dzieciątko,
przede wszystkim na Górnym Śląsku, zwyczaj ma swoje źródło w Czechach.
Mikołaj
W
Polsce centralnej, wschodniej, północno-wschodniej i południowo-wschodniej
prezentami obdarowuje św. Mikołaj, w Wielkopolsce, na Kujawach, Warmii i Ziemi
Lubuskiej nazywają go Gwiazdorem.
Gwiazdka
Przynosi
prezenty w szczególności na południu kraju, Dolnym Śląsku i w pobliżu Opola. Na
Pomorzu z wyjątkiem Gwiazdki prezenty dostarcza Gwiżdż.
Dziadek Mróz
Odwiedza
domy znajdujące się w całej Polsce, najbardziej na Dziadka Mroza czekają
mieszkańcy Kresów Wschodnich. Proces
otrzymywania prezentów jest bardzo interesujący. Niektórzy
odnajdują je pod choinką, inni otrzymują od Gwiazdora, który
trzyma w dłoni rózgę i pyta dzieci czy spełniały dobre uczynki.
W
Poznaniu Mikołaj sprawdza czy buty domowników są czyste.
Świąteczne
ozdoby
W
pewnych okolicach Polski dekorowanie domu na święta to jedna z najważniejszych
aktywności w tym czasie.
Dawniej
na Pomorzu i Kujawach nad wigilijnym stołem zawieszano sosnową gałązkę, na
której znajdowały się jabłka i orzechy po to, aby w nadchodzącym roku panowały
dobrobyt i szczęście.
Obecnie
w miejscu gałązki mieści się choinka ustrojona chlebowymi ciasteczkami w formie
domowych zwierząt, a w domu zobaczymy dekoracje w kształcie snopów zboża czy
porozrzucaną słomę.
W Małopolsce ważna jest symbolika jabłka, choinki i chleba, u Kresowiaków
kultywuje się rytuał z zimowanymi jabłkami, które są wyciągane z dołu, ozdabia
się nimi choinkę i spożywa w święta.
Na Lubelszczyźnie do dzisiaj wykorzystuje się pająki porozwieszane na suficie
zrobione z bibuły albo słomy, w kącie zobaczymy snopek żyta, owsa, pszenicy.
Najczęstsze
dekoracje to choinka i prezenty. Okręcanie
wigilijnego stołu łańcuchem ma zagwarantować, że nikt z rodziny nie odejdzie z
domu w nowym roku, a zwierzęta nie uciekną z gospodarstwa. Popularna
ozdoba w Małopolsce to zawieszony stroik na choince i piękne bombki. W
korytarzach i przedsionkach jest wywieszona jemioła.
Kolędnicy
Świąt
Bożego Narodzenia i całego okresu świątecznego nie można sobie wyobrazić bez śpiewania
kolęd i kolędników, którzy przychodzą do domów i ogłaszają wesołą nowinę. Większość
osób chodzi z gwiazdą betlejemską albo szopką, występują też osoby przebrane za
pasterzy, diabła, turonia, anioła, króla Heroda, śmierć, bociana i zwierzęta
hodowlane. Przybyli
goście śpiewają kolędy i pastorałki, recytują, składają życzenia świąteczne i
noworoczne.
Potrawy
wigilijne
Pomorskie
Na
Pomorzu i Kaszubach wśród wigilijnych potraw dominują ryby, zupa rybna albo
dania z ryb sporządzane na wiele sposobów. Na
wigilijnym stole znajdziemy również barszcz z uszkami, wkłada się do niego
pieniążek, osoba która znajdzie monetę będzie mieć pomyślność w nowym roku. Do
karpia jest dodawany sos czosnkowy, jest też smażona sieja z grzybami, flądra i
inne ryby wykonane w galarecie lub jabłkach.
Małopolskie
Do
małopolskich dań świątecznych zaliczają się w szczególności barszcz z uszkami
lub ziemniakami, żurek, zupa grzybowa z łazankami, pierogi, rybki,
kluski
z makiem i kapusta z grochem albo grzybami, kompot z suszonych śliwek, pomuła –
słodko-słona zupa zrobiona ze śliwek.
Mazowieckie
Na
Mazowszu w czasie kolacji wigilijnej spożywane są ryby, takie jak śledź, karp,
sandacz.
Na
stołach znajdują się kopytka z kapustą i grzybami, barszcz biały na zakwasie z
kapusty z grzybami, barszcz czerwony z uszkami i kluski z makiem – kłosy.
Opolszczyzna
Charakterystyczne
potrawy, które dominują na tym obszarze to śliszki – drożdżowe bułeczki
wykonane z makowego nadzienia pokryte sproszkowanym piernikiem i gęstą potrawą
z miodu, suszonych owoców i piernika nazywany mołcką.
Podkarpackie
Tutaj
rządzą potrawy na podstawie kasz. Podaje
się także dania regionalne, takie jak gołąbki z kaszą i ziemniakami,
zupę
z kaszą tzw. postnicę, podkarpackie pierogi z kapustą i ziemniakami.
Podlaskie
Na
Podlasiu króluje bogactwo kultur, podczas świąt jest spożywany makowiec, sękacz
sejneński, kutia, a w domach osób wyznających prawosławie drożdżowe racuchy z
suszonymi owocami, pierogi z kapustą i grzybami, śledzie, wareniki, kompot z
łodyg leśnych malin czy barszcz z suszonych grzybów.
Wielkopolskie
W
Wielkopolsce Wigilia miała postny charakter. Do
dzisiaj spożywa się ziemniaki w mundurkach, makiełki z czerstwej bułki, śledzie
i olej lniany.
Z
upływem lat Wigilia w Wielkopolsce stawała się jeszcze bardziej urozmaicona,
poza podstawowymi daniami je się również barszcz z uszkami albo karpia w sosie
piernikowym.
Świętokrzyskie
Wśród
wigilijnych dań w tym regionie dominujący jest barszcz na żytnim zakwasie. Bardzo
popularny jest farsz z kapustą, grzybami i kaszą gryczaną, fafernuchy –
pikantne kruche ciasteczka w postaci kopytek o smaku cynamonu i miodu, piernik
z mąki żytniej, szczodroki – pszenne pieczywo mające słodko-słony smak.
Lubelskie
Na
Lubelszczyźnie na wigilijnym stole jest barszcz z uszkami, kapusta z grochem,
pierogi, kutia, ryba, kompot z suszonych jabłek i śliwek. Karp
w galarecie albo klopsiki z karpia w galarecie są bardzo popularnymi daniami
wigilijnymi. Deserem,
który wiedzie prym w Lubelskim jest strucla z makiem.
Dolny Śląsk
Dania
na Dolnym Śląsku są mieszanką potraw wywodzących się z innych regionów. Na
wigilijnym stole znajdziemy kutię, kluski z makiem, świszcza – kaszę jęczmienną
z korzeniami, miodem i suszonymi śliwkami, barszcz z uszkami, zupy rybne, zupę
z kiszonej kapusty, grzybów z dodatkiem grochu, śledzia, słodkie z makiem i
bakaliami.
Górny Śląsk
Potrawy
wyróżniające te okolice w czasie świąt są siemieniotka, jest to zupa z
sporządzona z siemienia lnianego, zupa grzybowa z galuszkami, zupa migdałowa.
Podawane
są śledzie albo karpie w różnych formach, dania na które warto zwrócić
szczególną uwagę są moczka, śliszki, kołocz i kluski z makiem.
Warmia
i Mazury
Potrawy,
które koniecznie powinny się znaleźć na wigilijnym stole to zupy owocowe,
barszcz czerwony, ryby, kasze i ziemniaki. Ogromną
popularnością cieszą się pierogi z kapustą i grzybami, a także makowiec.
Zobacz również:noclegi w górach noclegi nad morzem
W Górach
Zakopane noclegi, Białka Tatrzańska noclegi, Bukowina tatrzańska noclegi, Kościelisko noclegi, Poronin noclegi, Biały Dunajec noclegi, Szaflary noclegi, Murzasichle noclegi, Jurgów noclegi, Szczawnica noclegi, Krościenko nad Dunajcem noclegi, Czorsztyn noclegi, Niedzica noclegi, Kluszkowce noclegi, Krynica-Zdrój noclegi, Muszyna noclegi, Tylicz noclegi, Piwniczna-Zdrój noclegi, Szczyrk noclegi, Wisła noclegi, Ustroń noclegi, Brenna noclegi, Koniaków noclegi, Żywiec noclegi, Korbielów noclegi, Zawoja noclegi, Karpacz noclegi, Szklarska Poręba noclegi, Miłków noclegi, Polanica-Zdrój noclegi, Kudowa-Zdrój noclegi, Duszniki-Zdrój noclegi, Lądek-Zdrój noclegi, Kłodzko noclegi, Świeradów-Zdrój noclegi, Solina noclegi, Polańczyk noclegi, Ustrzyki Dolne noclegi, Ustrzyki Górne noclegi, Cisna noclegi, Wetlina noclegi, Święta Katarzyna noclegi, Krajno noclegi, Bodzentyn noclegi, Nowa Słupia noclegi, Chęciny noclegi, Baligród noclegi, Smerek noclegi, Komańcza noclegi, Lutowiska noclegi, Rymanów-Zdrój noclegi, Iwonicz-Zdrój noclegi, Wysowa noclegi, Maniowy noclegi, Sromowce Niżne noclegi, Sromowce Wyżne noclegi, Gliczarów Górny noclegi, Czarna Góra noclegi, Małe Ciche noclegi, Murzasichle noclegi, Ząb noclegi, Szaflary noclegi, Witów noclegi, Chochołów noclegi, Jabłonka noclegi, Lipnica Wielka noclegi, Zubrzyca Dolna noclegi, Zubrzyca Górna noclegi, Istebna noclegi, Milówka noclegi, Limanowa noclegi, Międzybrodzie Żywieckie noclegi, Zwardoń noclegi, Jaworzynka noclegi, Jastrzębie-Zdrój noclegi, Złoty Stok noclegi, Szczawno-Zdrój noclegi, Ściegny noclegi, Sosnówka noclegi, Jelenia Góra noclegi, Sucha Beskidzka noclegi, Maków Podhalański noclegi, Rabka-Zdrój noclegi, Nowy Targ noclegi, Ochotnica Górna noclegi, Mszana Dolna noclegi, Jaworki-Homole noclegi, Święty Krzyż noclegi