Orawa
Orawa to kraina geograficzno-historyczna położona w dorzeczu rzeki o tej samej nazwie, z większością terytorium na terenie Słowacji. Obszar ten obejmuje północne tereny zwane Górną Orawą, które rozciągają się u podnóży Babiej Góry. Na tym obszarze występują wsie mówiące gwarą polską, zarówno po stronie polskiej, jak i słowackiej. W Polsce do tej krainy należą miejscowości takie jak Bukowina, Chyżne, Harkabuz, Jabłonka, Kiczory, Lipnica Mała, Lipnica Wielka, Orawka, Piekielnik, Podsarnie, Podszkle, Podwilk, Zubrzyca Dolna i Zubrzyca Górna.
Granice Orawy określają: na północy główny grzbiet Beskidów Zachodnich z Babią Górą i Pilskiem, na zachodzie częściowo grzbiet Małej Fatry, na południu przebiegają one grzbietem Choczańskich Wierchów do Przełęczy Huciańskiej, a stamtąd główną granią Tatr Zachodnich od Białej Skały przez Rohacze po Wołowiec. Wschodnia granica ciągnie się od Wołowca ku północy przez Rakoń, Bobrowiec i Siwiańskie Turnie do Orawskiej Bramy, a dalej przez Magurę Witowską do wododziału między dorzeczem Orawy a Dunajcem.
Orawa jako kraina geograficzna była w przeszłości związana z administracyjną jednostką Węgier znaną jako orawski komitat. Ciekawostką jest, że wsie takie jak Malatyna i Wałaska Dębowa, choć leżące w dorzeczu Wagu, przez długi czas administracyjnie przynależały do tego komitatu. Większość Orawy, znana jako Orawa Słowacka, znajduje się w Słowacji, z niewielkim fragmentem na północnym wschodzie należącym do Polski (Orawa Polska), gdzie głównym ośrodkiem jest Jabłonka.
Do zakończenia I wojny światowej cała Orawa była częścią królestwa węgierskiego. W latach 1918-1920 toczył się spór między Czechosłowacją a Polską o przebieg granic na Orawie, Spiszu i w Tatrach, który zakończył się wytyczeniem granic przez Konferencję Ambasadorów państw alianckich w 1920 roku. Nazwa krainy pochodzi od rzeki Orawa.
Co warto zwiedzić na Orawie?
Odkrywanie Orawy to nie tylko możliwość zetknięcia się z pięknem przyrody, ale również z bogatą historią i kulturą tego regionu. Oto miejsca, które warto odwiedzić, podróżując po Orawie:
Zamek Orawski – ten majestatyczny zabytek, z pierwszą pisemną wzmianką z XIII wieku, to prawdziwa perła architektoniczna. Zamek, który nigdy nie został zdobyty, obecnie jest siedzibą Muzeum Orawskiego z bogatymi ekspozycjami historycznymi, etnograficznymi i przyrodniczymi. Zamek jest też popularnym miejscem dla filmowców.
Babia Góra – zwana Królową Polskich Beskidów, z wysokością 1725 m n.p.m., stanowi część Babiogórskiego Parku Narodowego. Jest to obszar ochrony ścisłej z rzadkimi gatunkami flory i fauny, włączony do programu UNESCO Natura 2000.
Jezioro Orawskie – sztuczny zbiornik, który stał się centrum atrakcji turystycznych z plażami, miejscami do kąpieli, rejsami statkiem i wypożyczalniami sprzętu wodnego. Promenada w Namestovo oferuje kawiarnie i miejsca odpoczynku.
Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Dolnej – skansen prezentujący architekturę i kulturę regionu Orawy, w tym Dwór Moniaków oraz inne tradycyjne budowle.
Muzeum Wsi Orawskiej w Zuberzcu – etnograficzny park na wolnym powietrzu, gdzie na 8 hektarach prezentowane są obiekty związane z życiem codziennym orawskich rolników, rzemieślników i pasterzy.
Orawska kolejka leśna – zrekonstruowana linia kolejki wąskotorowej, której trasa oferuje malownicze widoki i jest atrakcją turystyczną przypominającą o leśnej historii regionu.
Parki rowerowe i letnie atrakcje – w ośrodkach narciarskich latem można korzystać z tras rowerowych, parków zjazdowych i innych atrakcji na świeżym powietrzu.
Slanicka Wyspa Sztuki – wyspa na Zaporze Orawskiej, gdzie znajduje się stała ekspozycja tradycyjnej sztuki ludowej oraz kościół z lapidarium rzeźby kamiennej.
Galeria Orawska w Dolnym Kubinie – instytucja kultury prezentująca bogatą kolekcję sztuki, mieszcząca się w zabytkowym Domu Żupnym.
Jaskinia Brestowska – część dużego systemu hydrologicznego w Tatrach Zachodnich, oferująca turystom możliwość zwiedzania podziemnego świata rzeki.
Rohacze – część Tatr Zachodnich, idealna dla miłośników turystyki górskiej o różnym stopniu trudności.
Drewniany kościół artykularny w Leštinach – zabytek światowego dziedzictwa UNESCO, który zachował swoją oryginalną formę i wystrój.
Odkrywanie tych miejsc pozwoli na głębsze zrozumienie kultury i historii Orawy, a także umożliwi kontakt z niezwykłą przyrodą regionu
Popularne miejscowości na Orawie
Orawa, malowniczy region położony w południowej Polsce, przyciąga swoją kulturą, historią i niezwykłą przyrodą. Oto kilka miejscowości, które warto odwiedzić, podróżując po tej krainie:
Podwilk – wieś założona w 1585 roku przez sołtysa Wilczka, położona przy rzeczce Czarna Orawa. W Podwilku znajduje się zabytkowy kościół parafialny św. Marcina z XVIII wieku z cennymi rzeźbami z XVII wieku oraz największy na Podtatrzu kirkut z dobrze zachowanymi macewami.
Orawka – wioska znana przede wszystkim z drewnianego kościoła św. Jana Chrzciciela z XVII wieku, który zachwyca masywną drewnianą nawą, murowanym prezbiterium i bogatą polichromią wnętrza. W pobliżu kościoła znajduje się grób polskich lotników, którzy zginęli w 1939 roku.
Podsarnie – jedna z najstarszych miejscowości na Górnej Orawie, założona przez Melchiora Sarnę w 1585 roku, słynie z tego, że jako jedyna na Orawie nie posiada własnego kościoła.
Piekelnik – wieś leżąca na granicy Orawy i Podhala, której nazwa wywodzi się od potoku Piekielnik. Piekelnik został założony w 1588 roku na prawie wołoskim i jest przykładem typowej osady orawskiej.
Harkabuz – miejscowość, której nazwa pochodzi od pierwszego sołtysa Bartłomieja Harkabuza. W herbie wsi widnieje krzyż, symbolizujący zwycięstwo chrześcijaństwa na tych terenach.
Podszkle-Bukowina – dwie małe miejscowości orawskie, których początki sięgają odpowiednio 1567 roku dla Bukowiny i 1588 roku dla Podszkla. Wsie te zostały zagospodarowane przez zbiegów z okolic Żywca, Cieszyna i Zatoru.
Zubrzyca Górna – tu znajduje się Orawski Park Etnograficzny, skansen z bogatą kolekcją budynków i sprzętów. W skansenie można zobaczyć m.in. dwór Moniaków oraz inne obiekty gospodarcze, takie jak kuźnia czy folusz.
Zubrzyca Dolna, otoczona łagodnymi wzgórzami, które stwarzają idealne warunki do pieszych wędrówek. Przez wieś przepływa potok Zubrzycki, znana z bogatej historii i kultury, przyciąga zarówno miłośników przyrody, jak i historii.
Lipnica Wielka – rozciągająca się na 16 km wioska, gdzie warto zobaczyć klasycystyczny kościół parafialny św. Łukasza z 1769 roku oraz liczne figurki przydrożne i charakterystyczne dzwonnice, które odgrywały istotną rolę w lokalnej społeczności.
Te malownicze miejscowości Orawy, z ich unikalnym dziedzictwem kulturowym i historycznym, stanowią istotny element polskiego krajobrazu kulturowego i są nieodłącznym celem dla każdego podróżnika zainteresowanego historią i kulturą regionu.
Orawa noclegi
Orawa zaprasza do skorzystania z licznych noclegów, które zachwycają widokami na góry i bliskością jezior, co sprawia, że jest to idealne miejsce dla miłośników natury. Dostępne są różnorodne opcje zakwaterowania, od apartamentów i willi, domki do wynajęcia po tanie noclegi w agroturystyce zlokalizowane w pobliżu szlaków turystycznych. Wiele obiektów na Orawie oferuje wyżywienie, w oraz śniadania, co ułatwia planowanie dnia pełnego aktywności. Komfortowe pensjonaty, pokoje gościnne oraz kwatery prywatne zapewniają noclegi z łazienkami i aneksami kuchennymi, a także dodatkowe udogodnienia takie jak TV, tarasy, parkingi oraz miejsca na grill czy ognisko. Dla szukających relaksu i odprężenia, dostępne są również obiekty z placem zabaw, jacuzzi, basenem oraz sauną, co gwarantuje pełen komfort i zadowolenie podczas pobytu