Wicko - gmina wiejska w województwie pomorskim, w powiecie lęborskim.
Wicko jest to stara, słowiańska osada. W XV wieku uważana była nawet za osadę rycerską. Najstarsza wzmianka o Wicku pochodzi z 1402 roku. Wieś buła wówczas własnością Wejherów. W połowie XVI wieku majątek należał do rodziny Jork, z której wywodzi się marszałek pruski Jorck von Wartenburg. W 1660 roku Wawrzyniec Krzysztof von Somnitz odkupił wieś od swoich szwagrów Gniewomira i Marcina Krokowskich i w rękach tej rodziny pozostawać będzie Wicko do 1945 roku. Dzisiaj Wicko jest siedzibą gminy i podobnie, jak wiele wsi na tym terenie, zamienia dawne PGR-y na gospodarstwa agroturystyczne. Rok po tym jak Krzyżacy zawładnęli Gdańskiem w 1308 roku, Gmina Wicko również znalazła się pod ich wpływami. Chrześcijaństwo wywarło ogromny wpływ na dzieje naszej Gminy, wraz z misjonarzami i duchowieństwem docierała tutaj nowa technika uprawy roli oraz rozwijało się budownictwo. Na te słabo zaludnione obszary przybywali również osadnicy - głównie niemieccy i powoli wypierali ludność rodzimą - Kaszubską. Natomiast założenie Lęborka w 1341 roku osłabiło wpływy Kasztelanii Białogardzkiej. Panowanie rycerzy krzyżowych skończyło się w 1466 roku, a nowym władcą lennym został książę zachodniopomorski Eryk II. Dzisiaj w miejscu gdzie znajdowało się grodzisko, stoi Kościół zbudowany w 1890 roku. O historii tego miejsca dowiadujemy się z ustawionych tablic historycznych i makietu grodu, a dnem suchej fosy prowadzi ścieżka historyczno-przyrodnicza. Reformacja na początku XVI wieku wzmocniła wpływy ewangolicko-niemieckie na terenach Gminy, a osłabiła wpływy polsko-katolickie. Jeszcze w XVIII wieku dominował język polski w szkołach i kościołach, ponieważ język kaszubski był wtedy tylko językiem mówionym. W Roszczycach w 1769 roku wszyscy mieszkańcy byli Polakami lub Kaszubami używającymi w czasie mszy języka polskiego. W gminie Wicko znajdują się cztery zabytkowe kościoły, z których najstarszy zbudowano w 1659 roku w Roszczycach. Tutaj też w krypcie znajdują się zmumifikowane ciała rodu Krokowskich, niektórzy przedstawiciele tego znamienitego rodu służyli polskiemu królowi.
W 1657 roku na mocy traktatów wawelsko-bydgorskich zagwarantowanych mocą pokoju oliwskiego i ustawą sejmową z 1661 roku. Ziemia lęborska zostaje oddana w lenno elektorowi brandenburskiemu Dryderykowi Wilkelmowi, co w praktyce oznacza panowanie niemieckie aż do 1945 roku. Na początku marca 1945 roku wojska rosyjskie wypierają z tych terenów wojska niemieckie, grabiąc co się da, zabierając jako odszkodowanie wojenne nie tylko inwentarz żywy, ale także maszyny i inne urządzenia. Zniszczeniu uległo wiele budynków, w samym Wicku spalono trzy gospodarstwa wraz z zabudowaniami, 9 osób spłonęło żywcem. Polscy osadnicy przebywający stopniowo do naszej gminy nie ufali Rosjanom i długo jeszcze byli niepewni przyszłości obawiając się powrotu Niemców. Wszystkie te czynniki nie sprzyjały rozwojowi gospodarczemu Gminy. W 1945 roku przeważała jeszcze ludność Niemiecka, nawet niektórzy sołtysi byli Niemcami. Grasowali tutaj również szabrownicy z innych miast, gdzie wykorzystywany był do odbudowy. Szacunkowo jedna czwarta budynków przestała istnieć. Większość miejscowości na terenie Gminy to dawne majątki ziemskie. Większość z nich przekształcono po wojnie w Państwowe Gospodarstwa Rolne. Dawne pałace stały się siedzibami PGR-u. Część tych zabytkowych dworków została niestety bezpowrotnie zniszczona. Wicko w obecnym kształcie administracyjnym funkcjonuje dopiero od 1973 roku, przed wojną tzw. gmina wiejska Wicko składała się tylko z trzech miejscowości: Skaeszewi, Poraj, Górka.
Atrakcje w Gminie Wicko i w okolicach:
*Pałac w Cecenowie - dwór jest murowany, otynkowany, z dachem krytym dachówką ceramiczną. Z dawnego wyposażenia we wnętrzu zachowała się belka datowana na 1678 rok, z kartuszy herbowy Zitzewitzów nad wejściem do starszej części budynku, oryginalna stolarka drzwiowa i drewniana klatka schodowa w starszej części obiektu,
*Neogotycki kościół Wniebowzięcia NMP (Cecenowie) - Wzmianki o pierwszym kościele w Cecenowie pochodzą z 1590 roku, była to już świątynia protestancka. Ze względu na zainteresowania naukowe lokalnych pastorów, zwłaszcza Schimansky'ego, Lorka i Zieglara, w zasobach kościoła znajdowały się liczne teksty Kaszubskie. Obecny neogotycki kościół powstał w latach 1867-1868 w miejscu poprzedniego, za sprawą lokalnych właścicieli - rodu von Zitzewitz. Z ich fundacji pochodzi też większość wyposażenia świątyni. Obecnie jest to świątynia katolicka, po otaczającym ją cmentarzu pozostały nieliczne ślady, zaś przed frontem stoi obelisk ku czci ofiar I Wojny Światowej,
*Wiatrak holenderski we wsi Zdrzewno - został zbudowany w 1765 roku i był użytkowany do połowy XX wieku, kiedy to jego wnętrze zniszczył pożar. Tę ceglaną, wzniesioną na rzucie koła o średnicy 9,5 m budowlę, charakteryzuje masywny korpus, zwieńczony dawniej obracaną na łożysku bryłą dachową ze śmigłami, samoczynnie nastawiającą się do kierunku wiatru. Powierzchnia wiatraka wynosi 240 m2. Niegdyś w wielu okolicznych majątkach znajdowały się takie wiatraki, jednak ze względu na brak ich przydatności we współczesnej gospodarce zostały one zburzone. Jako jedyny do dni dzisiejszego uchował się właśnie ten w Zdrzewie,
*Ruiny neoklasycystycznego pałacu (Zdrzewno) - Zdrzewo to niewielka kaszubska miejscowość. Przez kilkaset lat przechodziła z rąk do rąk, aż w końcu znalazła się w posiadaniu rodziny Zimdarsów. Pierwszy właściciel w roku 1867 roku wybudował w Zdrzewnie pałac utrzymany w stylu neoklasycystycznym. W 1922 roku posiadłość została rozbudowana. W posiadaniu rodziny Zimdarsów pałac był do zakończenia drugiej Wojny Światowej. Po 1945 roku, rezydencja była siedzibą PGR-u. Po likwidacji państwowego gospodarstwa pałac przeszedł w prywatne ręce. Niestety, od dłuższego czasu nowy właściciel nie interesuje się budowlą, która popada w coraz większą ruinę,
*Sea Park Sarbsk - to obiekt związany tematycznie z fauną i florą mórz i oceanów, a także kulturą i historią regionu Pomorza. Zobaczyć tu można pływające w basenach przedstawicielki gatunku foka szara i przedstawicieli uchatkowatych - kotiki południowoamerykańskie. Jedną z atrakcji jest również karmienie fok oraz przeprowadzenie ich treningu w obecności widowni. Można tu odwiedzić także prehistoryczne oceanarium 3D z kinem 5D czy Muzeum marynistyczne, które oddaje klimat żeglarskiego życia. W kompleksie możemy również znaleźć park makiet zwierząt morskich, gdzie zobaczyć można naturalnej wielkości makiety ssaków, ryb i ptaków zamieszkujących tereny morskie,
*Park Dinozaurów Łeba Park - wizyta w parku wiąże się ze wspaniałymi przeżyciami i możliwością zobaczenia modeli dinozaurów w skali 1:1. Można tam znaleźć również: Zamek Strachu, Bajlandię, Minifolfa, Kino 7D, Kopalnię złota, Pojazdy Flinstonów, rowery wodne, labirynt magicznych luster oraz ogromne zjeżdżalnie wodne.