Szczawnik
Szczawnik to malownicza wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, należąca do gminy Muszyna. Znajduje się około 3 kilometry na północny zachód od Muszyny, w dolinie potoku Szczawnik, będącego dopływem Popradu, na wysokości 520-620 m n.p.m. Od północy wieś otaczają góry Pasma Jaworzyny Krynickiej, których szczyty sięgają ponad 1000 metrów.
Turystyka
Szczawnik jest znany z funkcjonującej tutaj strefy uzdrowiskowej, będącej częścią gminy Muszyna. Miejscowość słynie z wód mineralnych, zwłaszcza szczaw wodorowęglanowo-sodowo-magnezowo-wapniowo-żelazistych, zawierających dużą ilość dwutlenku węgla. Niektóre źródła wypływają samoczynnie, inne są dostępne z głębokości od 150 do 300 metrów. Wieś oferuje nie tylko wody lecznicze, ale także trasy piesze, przy których można znaleźć miejsca na pola namiotowe. W okolicy funkcjonują wyciągi narciarskie, a od 2007 roku wieś jest częścią Stacji Narciarskiej Dwie Doliny Muszyna-Wierchomla, która przyciąga miłośników zimowego szaleństwa.
Szczawnik leży w otoczeniu malowniczych szczytów, takich jak Pusta Wielka (1061 m n.p.m.) i Jaworzyna (1114 m n.p.m.), a także Runek (1080 m n.p.m.), które stanowią doskonałe miejsca do pieszych wędrówek. W północnej części wsi znajduje się Stacja Narciarska Dwie Doliny Muszyna-Wierchomla, oferująca m.in. najdłuższy w Polsce oświetlony stok narciarski oraz kolejkę krzesełkową.
Historia Szczawnika sięga średniowiecza, a jego nazwa pochodzi od kwaśnych źródeł wody, zwanych szczawami, które były znane już wtedy. Pierwsza lokacja na prawie niemieckim miała miejsce w XIV wieku, jednak trudne górskie warunki sprawiły, że osadnicy nie przetrwali długo. Na początku XVI wieku, na mocy prawa wołoskiego, osiedlono tu pasterzy, których potomkowie – Łemkowie – zamieszkiwali wieś do 1947 roku, kiedy to zostali wysiedleni w ramach Akcji Wisła.
Wśród zabytków Szczawnika szczególnie wyróżnia się drewniana cerkiew św. Demetriusza z 1841 roku, będąca przykładem zrębowej konstrukcji. Wnętrze świątyni zdobi ikonostas z przełomu XVIII i XIX wieku, a także cenne ikony z XVII i XVIII wieku. Obecnie cerkiew pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego. W okolicy znajdują się także liczne kapliczki oraz zabytkowe elementy kultury łemkowskiej, takie jak drewniane spichlerze i stajnie.
W centrum miejscowości, około 50 metrów za cerkwią, znajduje się Zdrój „Za Cerkwią” – ujęcie wody mineralnej, która jest wysoko zmineralizowana i ma charakter wodorowęglanowo-sodowo-wapniowo-magnezowy. Całość ujęcia jest obudowana drewnianą altaną, a dostęp do wody jest otwarty dla wszystkich.
Noclegi
Szczawnik oferuje szeroki wybór noclegów, idealnych dla osób szukających spokojnego wypoczynku w otoczeniu gór. Wiele obiektów posiada przepiękne widoki na okoliczne pasma górskie, a także udogodnienia takie jak noclegi ze śniadaniem i pełnym wyżywieniem. Rodziny z dziećmi mogą liczyć na place zabaw, a wiele miejsc akceptuje pobyt z psem. W ofercie znajdują się również obiekty z basenem, jacuzzi, aneksem kuchennym, a także miejsca na grilla i ognisko. Noclegi w Szczawniku obejmują domki góralskie, pokoje, apartamenty, wille oraz pensjonaty. Wiele z nich oferuje balkony, tarasy i parkingi z malowniczym widokiem na góry. Agroturystyka jest dodatkową atrakcją dla miłośników natury.
Atrakcje i zabytki:
- Wyciąg narciarski Szczawnik
Wyciąg narciarski Szczawnik to część wyjątkowego kompleksu narciarskiego, który składa się z dwóch Dolin, które mieszczą się w Beskidach i stanowi idealne miejsce dla aktywnych na wypoczynek.
- Cerkiew pw. św. Dymitra w Jaworniku
Ciekawa budowla, która została wpisania na listę obiektów Małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej, która pełni funkcję kościoła katolickiego. Wnętrze zdobi barokowy ikonostas ze stylizowanymi carskimi wrotami. Natomiast w bocznych ołtarzach dominują figury świętych oraz malowidła, które przedstawiają sceny religijne.
- Kaplica Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
Kapliczka ta należy do zabytków małej architektury sakralnej o walorach historycznych i krajobrazowych. Wewnątrz znajduję się figurka Matki Boskiej oraz obrazy. Kapliczka jest murowana z kamienia i prowadzą do niej kamienne schodki.
- Zródło „Za cerkwią”
Zródło jest 100m za cerkwią i obok niego stoi altana, a obok niej ustawiona jest tabliczka informacyjna, która mówi o składzie chemicznym wody i w jaki sposób ona powstaje. Jak się okazuje ta woda idealne przy leczeniu takich chorób jak choroba wrzodowa, kamicy nerkowej i stanów zapalnych oraz wielu innych.
