Łapsze Wyżne
Łapsze Wyżne wieś usytuowana na wschodnich stokach Trybskiej Przełęczy, w centralnej części polskiego Spisza, w regionie o głębokiej historii i etnograficznej tożsamości. Miejscowość leży w dolinie potoku Łapszanka, wznosząc się na wysokości 635-670 m n.p.m. i rozciąga się wzdłuż drogi Trybsz-Niedzica. Okoliczne grzbiety, takie jak Grandeus na północy (795 m) oraz Kuraszowski Wierch na południu, tworzą malowniczy krajobraz, który z pewnością przyciąga uwagę każdego miłośnika przyrody.
Wieś zajmuje obszar 1685 ha, z czego znaczną część pokrywają lasy (35%) oraz łąki i pastwiska (16%). Potok płynący po południowej stronie Kurasówki wyróżnia się silnie zmineralizowaną wodą chlorkowo-sodową, która w przeszłości była wykorzystywana w lecznictwie, dodając lokalnym wodom zdrowotnych właściwości.
Historia i Zabytki
Łapsze Wyżne zostały założone przez polskich osadników, którzy przybyli z sąsiednich Łapsz Niżnych. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z lat 1463 i 1469. W XV i XVI wieku, mimo że wołoscy pasterze znani jako Rusnacy odwiedzili te tereny, nie osiedlili się na stałe. Była to ludność wyznania prawosławnego, a później greko-katolickiego. Dziś ich potomkowie zamieszkują m.in. Osturnie na Słowacji.
W 1760 roku w Łapszach Wyżnych wzniesiono kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, który jest jednym z najcenniejszych przykładów stylu rokoko na polskim Spiszu. Został on zbudowany na miejscu drewnianej świątyni. Wnętrze kościoła jest obecnie odnawiane, a w pobliżu można zobaczyć zabytkowe kaplice św. Antoniego i św. Floriana z 1797 roku.
Po I wojnie światowej wieś została przyłączona do Polski. W 1920 roku pożar strawił 80 zagród, co przyczyniło się do powstania murowanej zabudowy przy głównej ulicy. Do 1931 roku istniała pańszczyzna kościelna, a wieś przeszła różne zmiany administracyjne i polityczne, w tym okres okupacji przez Niemców i późniejszych zmian władzy.
Atrakcje w Okolicy
Dla miłośników historii i architektury, szczególnie godne uwagi są:
- Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła w Łapszach Wyżnych – Barokowy i rokokowy przykład świątyni, uznawany za perłę regionalnego stylu rokoko.
- Kaplica Świętej Trójcy w Kacwinie – Imponująca kapliczka małej architektury sakralnej.
- Kościół pw. Wszystkich Świętych w Kacwinie – Gotycki kościół z początkiem XIV wieku.
- Zamek Dunajec w Niedzicy – Malowniczo położony zamek z bogatą historią i pięknymi widokami na Jezioro Czorsztyńskie.
- Rezerwat Przyrody Zielone Skałki – Urokliwy fragment przyrody Pienin, idealny do wędrówek i obserwacji przyrody.
Jakie noclegi w Łaszach Ważnych wybrać?
Łapsze Wyżne to miejsce, które łączy w sobie bogatą historię, piękne krajobrazy i interesujące zabytki. To idealny cel dla każdego, kto pragnie odkryć uroki Pogórza Spiskiego i jego niezwykłą atmosferę.
